×

Eiland geschiedenis

Eiland geschiedenis

Over Romeinse geschiedschrijvers, afrasteringen van walviskaken en de eerste badgasten

Een Borkumer die niet afstamt van een walvisjager, is moeilijk te vinden. Even gemakkelijk te vinden zijn verhalen en overblijfselen uit die tijd. Op Borkum komt men ze op elke hoek tegen. Nieuwelingen op het eiland kunnen wel eens met open mond van verbazing blijven staan kijken, wanneer ze voor de eerste keer de Wilhelm-Bakker-straße indraaien. Daar staat het huis van walvisvanger-commandant Roelof Gerritz Meyer – omringd door een omheining uit walviskaken. Maar de geschiedenis van Borkum begint al veel vroeger dan de eerste walvisjagers.

Burchana fabaria (het Boneneiland) wordt voor het eerst vernoemd door Plinius de Oudere en Strabo in de Griekse en Romeinse geschiedenis. Er is niets bekend over de geschiedenis van Borkum gedurende meer dan een millennium. Er is sprake van dat er in de 13e eeuw kruisvaarttochten naar “Borkna” gingen. De naam Bant verschijnt ten tijde van de Karolingers als het gebied dat door de christenen gewonnen werd. Bant was aanvankelijk een eiland van marsgrond dat de huidige eilanden Borkum, Juist en het westelijk gedeelte van Norderney omvatte. Door krachtige stormvloeden, die ook grote veranderingen teweegbrachten aan de kustlijn, werd het eiland stukgeslagen. Resten van het eiland die ten zuidoosten van Borkum, voor Krummhörn, gelegen waren, verdwenen in 1781.

De naam Borkum heeft de volgende geschiedenis:

  • Burchana
  • Byrchanisa
  • Borkna 1227
  • Borkyn  1398
  • Borckum 1462/1527

De eerste vernoeming van Borkum en andere Nederlandse en Oost-Friese eilanden dateert van 11 september 1398. Borkum was ten tijde van de Hansa het toevluchtsoord van zeerovers (Liekedeeler) en later ook van de Nederlandse watergeuzen, die tegen de Spanjaarden vochten. Sinds het einde van de 14e eeuw waren de Oost-Friese stamhoofden baas op het eiland. Vanaf 1484 waren het de grafen van Oost-Friesland. De grafen maakten aanspraak op een deel van de strandgoederen of de opbrengsten daaruit; wat steeds weer leidde tot geschillen met de eilandbewoners, die deze zelf nodig hadden om in hun levenonsderhoud te voorzien. Met het begin van de walvisvangst in de 17e eeuw verwierven de zeevarende Borkumers voor het eerst een zekere welvaart. Borkum had veel succesrijke bevelhebbers en harpoeniers, die vaak op Hollandse schepen werkten. Tegen het einde van de 18e eeuw nam de vangst af. De Engelse zeeoorlog maakte ten slotte een einde aan de walvisvangst.Er brak een tijd van grote armoede aan. Vele bewoners verlieten het eiland. In 1776 telde het eiland nog 852 bewoners, maar in 1811 waren het er nog maar 406. Van 1810 tot 1813 stond Borkum onder Napoleons bewind. Om de Continentale Blokkade uit te voeren, moesten de mannen en vrouwen van Borkum de zogenaamde Franzosenschanze maken.

In het jaar 1834 verschenen de eerste toeristen die rust kwamen zoeken op het eiland. Dat was een beslissend ogenblik in de geschiedenis van Borkums. In 1844 richtte de arts dr. Ripking een soort vereniging voor vreemdelingenverkeer op, die zorgde voor de eerste badinrichtingen. De eerste badgasten werden geregistreerd in het jaar 1850. Toen ging het om 252 personen. In 1857 telde het eiland al 600 gasten en in 1865 was dit cijfer al opgelopen tot 1024. Tegen 1900 bedroeg het aantal badgasten al 16474 en hun aantal zou onophoudelijk blijven stijgen. Ook beroemde personen, zoals de tekenaar Wilhelm Busch, zweren bij de betoverende eilandnatuur en het heilzame klimaat van Borkum. In het jaar 2004 telde het eiland Borkum 280.000 bezoekers, inclusief dagtoeristen.

De voorbije decennia heeft Borkum aanzienlijke investeringen gedaan om het kuuroord Borkum een voorsprong te geven ten opzichte van andere toeristische bestemmingen. Zo werd de voormalige wandelhal omgebouwd. Zo werd de voormalige wandelhal omgebouwd, zodat bezoekers de zee en de heerlijke zonsondergangen kunnen beleven terwijl ze genieten van de eilandkeuken. Een bijzonder highlight is het in 2005 voltooide Gezeitenland – Wasser und Wellness. Het biedt zijn bezoekers wellness en badpret in een nieuwe dimensie: een panoramasauna met uitzicht op de Noordzee, een belevenisbad met een reuzenglijbaan en met de FlowRider, de enige indoor surfinstallatie in het noorden van Duitsland. Even opmerkelijk is het wellnessaanbod in nauwere zin: behandelingen met natuurlijk slik, drijven in de Floating-Muschel, traditionele Oost-Friese badceremoniën in de Borkumse waskamer, thalassobehandelingen e.v.m.Het cultuureiland Kulturinsel, dat deel uitmaakt van Gezeitenland, biedt zijn gasten een modern vergadercentrum, seminarruimten,gastronomie, een bioscoop en een grote zaal met een brede waaier van evenementen. Optredens van beroemde cabaretiers en comedians, concerten en dialezingen. Het kinderdagverblijf Spielinsel biedt de kinderen niet alleen bij slecht weer spel, vermaak en fun.

Eiland geschiedenis
Eiland geschiedenis